Gratis energie offertes?
Gratis & vrijblijvend

Slimme meter

Pascal van de Beek
Content Specialist
8 minuten

Met een slimme meter hoef je zelf geen meterstanden meer door te geven aan de netbeheerder. Dit type digitale energiemeter houdt je stroom- en gasverbruik bij en geeft dit automatisch door. Maar wat is het verschil tussen een slimme en analoge energiemeter en is een slimme meter verplicht?

Bij Slimster hebben we de belangrijkste informatie over de werking en het uitlezen van een slimme meter op een rij gezet!

Wat is een slimme meter?

Slimme meter

Een slimme energiemeter is een digitale meter die automatisch het stroom- en gasverbruik registreert en doorgeeft aan de netbeheerder. Het digitale display maakt het eenvoudig om je verbruik in te zien, wat je helpt bewuster met energie om te gaan en te besparen. De netbeheerder leest de gegevens op afstand uit en stuurt ze naar je energieleverancier om je energierekening te kunnen bepalen.

Omdat je met behulp van een slimme meter zelf ook meer inzicht krijgt in je werkelijke energieverbruik, kun je bewuster aan de slag met energie besparen.

Slimme meter Analoge meter
Meterstand opname Automatisch Handmatig
Inzicht in verbruik Digitaal display, maandelijkse overzichten Geen digitaal display, handmatige aflezing
Communicatie Op afstand uitlezen door netbeheerder Geen (digitale) communicatie mogelijk
Evt. installatiekosten Gratis installatie (met uitzonderingen) Geen extra kosten
Privacy Privacyzorgen over op afstand uitlezen Geen privacyzorgen
Nauwkeurigheid Nauwkeuriger Minder nauwkeurig
Onderhoud Minder storingen, sneller opsporen en verhelpen Meer storingen
Voordelen
  • Meer inzicht
  • Koppeling aan apps
  • Nauwkeurig
  • Kostenbesparing netbeheer
  • Geen privacyzorgen
Nadelen
  • Privacyzorgen
  • Elektromagnetische straling (laag)
  • Geen directe energiebesparing
  • Handmatig aflezen
  • Minder inzicht
  • Minder nauwkeurig

Voordelen van een slimme meter

  • Meer inzicht in jouw energieverbruik
  • Nooit meer zelf meterstanden doorgeven
  • Koppelen aan energieverbruik-apps
  • Nauwkeurig en minder foutgevoelig
  • Besparing op netbeheerderskosten

Nadelen van een slimme meter

  • Kan gevoel van privacy aantasten
  • Meter zorgt zelf niet voor energie besparing
  • Elektromagnetische straling (zeer laag)
Met een slimme meter krijg je veel meer inzicht in jouw energieverbruik. Dit zorgt ervoor dat je bewuster omgaat met energie en makkelijker weet waar je op kunt besparen!

Hoe werkt een slimme meter?

De slimme meter werking is eigenlijk een beetje hetzelfde als van de analoge meters. Ze houden namelijk jouw gas- en stroomverbruik bij en zorgen ervoor dat de meterstanden duidelijk zijn voor de netbeheerder en energieaanbieder. Het grote verschil is echter dat deze digitale meter de informatie direct kan doorsturen naar de netbeheerder. Het is niet meer nodig om zelf de meterstanden op te nemen of iemand langs te laten komen om de standen te registreren.

Een slimme meter beschikt over een communicatiemodule in de elektriciteitsmeter. Vervolgens wordt de gasmeter aan de elektriciteitsmeter gekoppeld, via een kabel of draadloos. Zo kan de netbeheerder de slimme meter uitlezen en de meterstanden voor gas en licht doorgeven aan de energieleverancier.

Je kunt ervoor kiezen om het op afstand uitlezen van de slimme meter uit te schakelen. In dat geval dien je wel zelf de meterstanden door te geven aan de leverancier van jouw energie thuis.

Op zoek naar de goedkoopste energieleveranciers?
Energie vergelijken
slimme meter

Wanneer krijg je een slimme energiemeter?

In januari 2015 is de uitrol van slimme meters in Nederland begonnen. Het doel was om in 2020 elk huishouden van een nieuwe slimme meter te voorzien, maar door corona heeft dit vertraging opgelopen. In 2022 moet iedereen thuis een digitale meter hebben, mits je het plaatsen van deze energiemeter natuurlijk accepteert.

Heb je nog een analoge meter? Dan kun je een digitale (slimme) meter aanvragen op de website van jouw netbeheerder.

Een slimme meter is niet verplicht, dus je kunt er ook voor kiezen om jouw huidige analoge meter te blijven gebruiken. Weet jij niet wie jouw netbeheerder is? Je kunt de netbeheerder op jouw adres vinden via eancodeboek.nl.

Wat kost een slimme meter installeren?

De overheid en netbeheerders willen dat elk huishouden in Nederland een slimme meter gebruikt. Dat is leuk, maar wat kost een slimme meter?

Laat je de slimme meter plaatsen als deze door een netbeheerder aangeboden wordt? Dan kun je een slimme meter gratis laten plaatsen. Je hoeft dus niet ineens meer te betalen voor de 'maandelijkse huur' van jouw energiemeter. Ook bij het plaatsen van zonnepanelen of bij nieuwbouw en grote renovatiewerkzaamheden is plaatsing van een slimme meter kosteloos.

Heb je eerst een slimme meter geweigerd, maar wil je op een later moment toch een slimme meter laten plaatsen? Dan zal de netbeheerder hier kosten voor in rekening brengen.

Soort slimme meter Gem. prijs¹
Plaatsing slimme elektriciteits- en gasmeter € 72,60
Plaatsing alleen slimme elektriciteitsmeter € 67,76
Vervanging slimme meter door slimme meter met hogere ESMR-waarde € 209,68
Slimme meter vervangen door digitale meter (niet-slim) € 308,43

¹ Gemiddelde slimme meter kosten inclusief btw.

slimme meter plaatsen

Meter koppelen met energieverbruiksmanager

Je kunt jouw slimme meter koppelen aan een energieverbruiksmanager of een slimme thermostaat. Vaak is dit een app of website waar je meer inzicht krijgt in jouw energieverbruik. Dit helpt jou om betere keuzes te maken en te besparen op jouw stroomkosten.

Je dient hiervoor wel toestemming te geven aan een derde partij, ook wel bekend als ODA (onafhankelijke dienstenaanbieder). Deze kunnen dan, naast de netbeheerder, ook jouw slimme digitale meter uitlezen. Op de app of website kun je dan realtime jouw energieverbruik volgen en krijg je bespaartips te zien.

Maar hoe zit dit dan met mijn privacy? Een ODA heeft expliciete toestemming van jou nodig om de slimme meter uit te lezen. Ook moeten ze dit aan de netbeheerder melden. Netbeheerders controleren vervolgens of deze dienstenaanbieders de identiteit van gebruikers controleren, zodat zeker is dat niemand hier misbruik van maakt.

Is een slimme meter verplicht?

Nee, het is niet verplicht om de slimme meter te laten plaatsen. Je kunt de slimme meter weigeren als je liever de analoge meter blijft gebruiken. Dit kun je doen bij jouw eigen netbeheerder en is geheel kosteloos. Als de oude analoge meter defect is en vervangen moet worden, dan wordt deze vervangen door een digitale meter, die niet van afstand kan worden uitgelezen.

Twijfel je nog of je de meterstanden op afstand wil laten uitlezen? Dan kun je de slimme meter wel kosteloos laten plaatsen, maar de communicatie met de netbeheerder uitschakelen. Jouw meterstanden kunnen niet meer worden uitgelezen en je bent dus zelf verantwoordelijk voor het doorgeven van de meterstanden. Wil je later toch dat het automatisch uitlezen wordt ingeschakeld? Dan kun je dit doorgeven aan jouw netbeheerder.

Mag je een slimme meter weigeren?

Mag je een slimme meter weigeren?

Heb je recentelijk zonnepanelen laten plaatsen op je dak? Dan kijkt de netbeheerder of je huidige energiemeter geschikt is voor het terugleveren van zonnestroom. Is deze niet geschikt? Dan krijg je de mogelijkheid om kosteloos een nieuwe slimme meter te laten plaatsen. Maar is een slimme meter verplicht bij zonnepanelen of mag je een slimme meter weigeren?
Mag je een slimme meter weigeren?

Slimme meter uitlezen en privacy

Een veel gebruikt argument om de slimme meter te weigeren is privacygevoeligheid. Omdat de meter op afstand wordt uitgelezen, zijn mensen bang dat dit signaal door andere opgepikt pak worden en gegevens 'gestolen' kunnen worden. De dataverbinding van slimme meters is getest door de Digital Security van Radboud Universiteit en is veilig bevonden.

Je hoeft je dus geen zorgen te maken dat iemand misbruik maakt van jouw gegevens. Ook mogen netbeheerders dagelijks stroom uitlezen, maar ze kunnen niet continu volgen welke elektrische apparaten jij gebruikt.

Betrouwbaarheid slimme energiemeters

Slimme meters zijn nauwkeuriger dan de verouderde analoge meters. Dit betekent dat ze jouw energieverbruik betrouwbaarder meten. Het installeren van een slimme meter heeft dus zelf geen effect op de energierekening. Lijkt jouw energieverbruik ineens hoger dan voorheen? Dan kan dit twee oorzaken hebben.

1. Bewuster kijken naar je energieverbruik

Ten eerste kan het zijn dat je door de maandelijkse overzichten van jouw energieverbruik ineens bewuster naar je verbruik kijkt. In de winter kunnen de kosten hoger zijn omdat je meer gas en stroom verbruikt. Schrik dus niet van hogere kosten in deze periode. Tijdens de zomermaanden verbruik je namelijk een stuk minder, vooral omdat je geen verwarming aan hebt staan.

2. Geen goede meting met oude meter

Het kan ook zijn dat jouw oude meter met draaischijf langzamer is gaan draaien. Dit gebeurt nog weleens bij hele oude energiemeters, waardoor jouw energieverbruik niet goed werd gemeten. Je hebt al die tijd dus eigenlijk te weinig betaald voor jouw stroomverbruik. De slimme meter meet wel nauwkeurig, waardoor het werkelijke verbruik in kaart wordt gebracht (en dit is dus hoger).

Dag- en nachtstroom met slimme meter

Wil jij graag dag- en nachtstroom verwerken in jouw energiecontract? Dan kan dit tegenwoordig alleen nog met een slimme meter. De oude dubbele meters (analoge meter met twee telramen) registreren dubbeltarief op basis van het TF-signaal. Omdat deze techniek verouderd is hebben netbeheerders dit TF-signaal per 1 juli 2021 uitgezet.

De 'domme' meters kunnen dus geen verschil meer meten tussen stroomverbruik in piekuren en daluren. Je kunt dus alleen nog gebruikmaken van het enkeltarief voor stroom.

Om gebruik te kunnen blijven maken van het dubbeltarief moet je dus een slimme meter laten installeren. Deze werkt namelijk zonder TF-signaal en is dus wel in staat om onderscheid te maken tussen enkeltarief en dubbeltarief.

TF-signaal per 1 juli 2021 uitgezet
Per 1 juli 2021 is het TF-signaal uitgezet, waardoor meters zonder slimme meter geen dubbeltarief meer hanteren, maar alleen enkelvoudig tarief. Het tariefverschil is alleen erg klein. Slimme meters blijven beide tarieven ondersteunen zonder extra stappen. Voor vragen over slimme meters en kosten kun je bij je netbeheerder terecht.

Wanneer is dubbeltarief voor stroom goedkoper?

Tegenwoordig verschillen de tarieven van normaalstroom en nachtstroom bijna niet meer. Het prijsverschil tussen dag- en nachtstroom en gewone stroom is bij veel energie-aanbieders bijna nihil geworden.

Pas wanneer je meer dan 45% van je totale stroom in de nacht of weekenden gebruikt kan het voordeliger zijn om over te stappen naar een dubbel energietarief. Voor de meeste gezinnen is het dus niet rendabel om te kiezen voor dag- en nachtstroom.

In Noord-Brabant en Limburg (en een aantal uitzonderingsgemeenten) betaal je tussen 7.00 en 21.00 het normaaltarief. Van 21.00 tot 7.00 geldt het daltarief voor stroom. In de andere provincies zijn de piekuren van 7.00 tot 23.00 en de daluren van 23.00 tot 7.00.

Dag- en nachtstroom

slimme meter bij zonnepanelen

Slimme meter salderen bij zonnepanelen

Heb je zonnepanelen op je dak liggen? Dan ben je verplicht om een slimme meter of digitale meter te laten plaatsen. Hierdoor kan de teruglevering van stroom bijgehouden worden. Beide energiemeters hebben gescheiden telwerken en bij zonnepanelen salderen wordt de teruggeleverde stroom verrekend met jouw stroomverbruik.

Ook kun je kiezen om een slimme meter te laten plaatsen, maar “uitzetten” zodat deze de meterstanden niet meer automatisch doorgeeft.

Een energieleverancier kan echter niet eisen dat je een slimme meter laat installeren. De energiemeters worden alleen door de netbeheerder geregeld en alleen deze netbeheerders kunnen je verplichten om een andere (digitale/slimme) meter te laten plaatsen, wanneer de oude (analoge) meter niet meer goedgekeurd is.

terugleveren energie

Slimme meter, slimme thermostaat en energieverbruiksmanager

Een slimme meter kan goed samenwerking met een energieverbruiksmanager. Deze slimme apparaten zorgen ervoor dat jij meer inzicht krijgt in je energieverbruik en tips krijgt voor het besparen op jouw stroomverbruik. Via een handige app of website kun je direct zien wat jouw verbruik is.

Een slimme thermostaat is een thermostaat die je vaak op afstand via een smartphone of tablet kunt besturen en/of die zich afstemt op je leefpatroon. Echter kan je ook zelf je slimme thermostaat instellen. Denk bijvoorbeeld aan de thermostaten Nest, Anna en Toon, waarvan de laatste tegelijk ook een energieverbruiksmanager is.

Energie vergelijken bij Slimster

Via Slimster kun je onafhankelijke energieleveranciers vergelijken met de energievergelijker. Hiermee vind je de beste energieprijs van betrouwbare energieaanbieders. De energietarieven van de energieleveranciers kunnen verschillen en bij het overstappen van energiecontract kun je vaak profiteren van een overstapkorting. Dit is een welkomstkorting of actietarief voor nieuwe klanten van soms wel honderden euro’s die meestal worden verrekend met het jaarbedrag.

Gebruik onze energie vergelijker voor het onafhankelijk vergelijken van energieaanbiedingen. Hoe kan je eenvoudig energie vergelijken?

  1. Vul je gegevens in, zoals postcode + huisnummer en gemiddeld energieverbruik
  2. Gebruik de filters om aan te geven wat je zoekt
  3. Vergelijk energie aanbiedingen
Op zoek naar de beste aanbieding?
Energie vergelijken

Besparen op je energierekening?

Kies dan ook voor het verduurzamen van je woning met populaire maatregelen zoals zonnepanelen, spouw-, zolder- en vloerisolatie of isolatieglas.

Ontvang direct gratis en vrijblijvende offertes:

Schakel direct een adviseur in

LabelUp
Financieel Fit
Duurzaam Inzicht
DLE
bespaarnuenergie
Green Infra
Bureau voor Verduurzamen
Groene Vrijdag Duurzaam Woningadvies
  1. Vraag binnen 1 minuut aan
  2. Ontvang vrijblijvende offertes
  3. Kies de beste deal