Slimme meter

Met een slimme meter hoef je zelf geen meterstanden meer door te geven. De netbeheerder kan zo eenvoudig jouw energieverbruik doorgeven. De digitale meter vervangt de oudere analoge meter. Een groot deel van de Nederlandse huishoudens heeft al een slimme meter en verwacht wordt dat iedereen voor 2022 een digitale energiemeter heeft thuis.

Bij Slimster hebben we de belangrijkste informatie over de werking en het uitlezen van een slimme meter op een rij gezet!

Wat is een slimme meter?

Fijn dat de analoge energiemeter wordt vervangen, maar wat is een slimme meter precies? De slimme meter is een type energiemeter die jouw stroom- en gasverbruik bijhoudt en doorgeeft aan de netbeheerder. Het verschil met de huidige analoge meters is dat een slimme meter een digitale meter is. Je herkent deze aan het digitale display waarop je jouw energieverbruik kunt aflezen, in plaats van het analoge telwerk met verspringende cijfertjes.

De netbeheerder leest jouw stroomverbruik en gasverbruik op afstand uit en geeft dit door aan jouw energieleverancier. De leverancier gebruikt het vervolgens om jouw energierekening op te stellen. Omdat je met behulp van een slimme meter zelf ook meer inzicht krijgt in je werkelijke energieverbruik, kun je bewuster aan de slag met energie besparen.

Hoe werkt een slimme meter?

De slimme meter werking is eigenlijk een beetje hetzelfde als van de analoge meters. Ze houden namelijk jouw gas- en stroomverbruik bij en zorgen ervoor dat de meterstanden duidelijk zijn voor de netbeheerder en energie-aanbieder. Het grote verschil is echter dat deze digitale meter de informatie direct kan doorsturen naar de netbeheerder. Het is niet meer nodig om zelf de meterstanden op te nemen of iemand langs te laten komen om de standen te registreren.

Een slimme meter beschikt over een communicatiemodule in de elektriciteitsmeter. Vervolgens wordt de gasmeter aan de elektriciteitsmeter gekoppeld, via een kabel of draadloos. Zo kan de netbeheerder de slimme meter uitlezen en de meterstanden voor gas en licht doorgeven aan de energieleverancier.

Je kunt ervoor kiezen om het op afstand uitlezen van de slimme meter uit te schakelen. In dat geval dien je wel zelf de meterstanden door te geven aan de leverancier van jouw energie thuis.

Voordelen slimme meters

Hoewel de oude energiemeters hun werk prima doen, biedt het gebruik van een slimme meter veel voordelen. Een slimme meter zorgt niet direct voor het besparen op energie, maar geeft jou wel meer inzicht waardoor je weet hoe je wel kunt besparen op jouw energieprijzen. Zo krijg je elke maand een overzicht van jouw energiegebruik en word je bewust van een hoger verbruik dan verwacht.

Een energieleverancier zal niet aan de bel trekken wanneer je meer gas en stroom verbruikt, daarom is het fijn om meer controle te hebben via jouw slimme meter. Bovendien zijn de slimme meters nauwkeuriger en wordt jouw energieverbruik beter gemeten.

Ook kun je een energieverbruiksmanager koppelen aan de slimme meter. Denk bijvoorbeeld aan een smartphone app waarop je direct jouw energieverbruik en kosten inzichtelijk hebt. Deze apps zorgen voor meer bewustzijn en helpen jou bij het besparen op energie.

Minder storingen

Door een slimme meter te gebruiken help jij de netbeheerder om de kwaliteit te bewaken. Door het uitlezen van de verbruiksgegevens kunnen netbeheerders namelijk sneller storingen opsporen en verhelpen.

Ook is het voor de beheerders makkelijker om onveilige situaties in kaart te brengen. Afwijkende netspanningswaarden komen sneller aan het licht door de slimme meters in de wijk. Hierdoor is bijvoorbeeld het illegaal aftappen van stroom de laatste jaren al drastisch teruggedrongen.

Netbeheer goedkoper

Omdat slimme meters meer concrete data leveren kunnen netbeheerders dit gebruiken om efficiënter te werken. Zij kunnen op basis van de verzamelde data zien op welke wijken of regio's aanpassingen en verbeteringen aan het stroom- en gasnet nodig zijn.

Door gerichter aan de kwaliteit te werken worden kosten bespaard. Dit merk jij uiteindelijk in jouw energiecontract omdat de leveranciers minder netbeheerderskosten hoeven af te dragen.

Nadelen slimme meters

Het gebruik van een digitale meter biedt dus meer inzicht en maakt energie besparen makkelijker. Maar heeft een slimme meter nadelen? Eigenlijk zijn er weinig minpunten te vinden voor slimme meters. Het grootste tegenargument voor een slimme meter gebruiken heeft te maken met het gevoel van privacy.

Een slimme meter wordt op afstand uitgelezen door de netbeheerder. Sommige mensen zijn daardoor bang dat de beheerder meer informatie kan verzamelen over hun leefpatroon en de gebruikte apparaten. Er zijn echter strenge privacyregels voor netbeheerders. Zo mogen zij alleen op bepaalde momenten de meterstanden uitlezen. Ook is het dataverkeer optimaal beveiligd tegen hacken of inbraakpogingen.

Over het algemeen is een slimme meter nauwkeuriger dan een analoge meter. Het kan echter wel eens voorkomen dat een verkeerde meting wordt doorgegeven, door een defect of onder extreme omstandigheden. Dit komt echter alleen voor bij extreem hoog stroomverbruik en gasverbruik, bijvoorbeeld door grote fabrieken of kantoorruimtes. Netbeheer Nederland, de brancheorganisatie van netbeheerders, heeft nog geen enkel geval gevonden waarbij dit soort fouten zich voordeden bij een slimme meter in huis.

Tot slot zijn sommige mensen bang voor de elektromagnetische straling die de slimme meter uitzendt. Er is echter geen wetenschappelijk bewijs dat dit nadelige effecten heeft op onze gezondheid. De straling van een slimme meter is namelijk zeer laag en blijft ruim onder de richtlijnen. Het is ongeveer gelijk aan een mobiele telefoon die een paar meter van je af ligt en waar maandelijks een smsje of appje wordt verstuurd.

Wanneer krijg je een slimme energiemeter?

In januari 2015 is de uitrol van slimme meters in Nederland begonnen. Het doel was om in 2020 elk huishouden van een nieuwe slimme meter te voorzien, maar door corona heeft dit vertraging opgelopen. In 2022 moet iedereen thuis een digitale meter hebben, mits je het plaatsen van deze energiemeter natuurlijk accepteert.

Heb jij nog een analoge meter en ben je benieuwd wanneer jouw slimme meter geplaatst wordt? Iedere netbeheerder heeft zijn eigen planning voor installatie van slimme meters. Als je aan de beurt bent krijg je een brief thuis. Je kunt op de website van de netbeheerder controleren wanneer jouw wijk aan de beurt is.

Komt het moment van plaatsen niet goed uit? Dan kun je, volgens de informatie in de brief, contact opnemen om de afspraak te verzetten. Een slimme meter is niet verplicht, dus je kunt er ook voor kiezen om jouw huidige analoge meter te blijven gebruiken. Weet jij niet wie jouw netbeheerder is? Je kunt de netbeheerder op jouw adres vinden via het eancodeboek.

Slimme meter kosten

De overheid en netbeheerders willen dat elk huishouden in Nederland een slimme meter gebruikt. Dat is leuk, maar wat kost een slimme meter? Je kunt een slimme meter gratis laten plaatsen, tenzij je deze met voorrang wil laten monteren. Ook wanneer je de slimme meter eerst hebt geweigerd en op een later moment toch wil laten plaatsen zal de netbeheerder hier kosten voor in rekening brengen.

Het is namelijk goed om te weten dat het jou niks kost als je een slimme meter laat plaatsen. Omdat het gebruik van een digitale meter voordelen heeft voor de netbeheerders nemen zij vaak de kosten voor hun rekening (in samenwerking met de overheid). Je hoeft dus niet ineens meer te betalen voor de 'maandelijkse huur' van jouw energiemeter.

Met voorrang plaatsen?

Ben jij helaas nog lang niet aan de beurt volgens de planning van de netbeheerder, maar wil jij wel graag zo snel mogelijk een slimme meter thuis? Dan kun je plaatsing met voorrang aanvragen. Hier zit wel een prijs aan verbonden, namelijk €72,60 (inclusief nieuwe gasmeter) of € 67,76 (als je geen gasaansluiting hebt).

Bij het plaatsen van zonnepanelen of bij nieuwbouw en grote renovatiewerkzaamheden is plaatsing van een slimme meter met voorrang kosteloos. Momenteel bedraagt de wachttijd hiervoor ongeveer 3 maanden. Geef dus op tijd aan jouw netbeheerder door wanneer je gaat renoveren of zonnepanelen laat installeren.

Meter koppelen met energieverbruiksmanager

Je kunt jouw slimme meter koppelen aan een energieverbruiksmanager of een slimme thermostaat. Vaak is dit een app of website waar je meer inzicht krijgt in jouw energieverbruik. Dit helpt jou om betere keuzes te maken en te besparen op jouw stroomkosten.

Je dient hiervoor wel toestemming te geven aan een derde partij, ook wel bekend als ODA (onafhankelijke dienstenaanbieder). Deze kunnen dan, naast de netbeheerder, ook jouw slimme digitale meter uitlezen. Op de app of website kun je dan realtime jouw energieverbruik volgen en krijg je bespaartips te zien.

Maar hoe zit dit dan met mijn privacy? Een ODA heeft expliciete toestemming van jou nodig om de slimme meter uit te lezen. Ook moeten ze dit aan de netbeheerder melden. Netbeheerders controleren vervolgens of deze dienstenaanbieders de identiteit van gebruikers controleren, zodat zeker is dat niemand hier misbruik van maakt.

Is een slimme meter verplicht?

Nee, het is niet verplicht om de slimme meter te laten plaatsen. Je kunt de slimme meter weigeren als je liever de analoge meter blijft gebruiken. Dit kun je doen bij jouw eigen netbeheerder en is geheel kosteloos. Als de oude meter defect is en vervangen moet worden, zullen ze een digitale meter die niet van afstand kan worden uitgelezen.

Twijfel je nog of je de meterstanden op afstand wil laten uitlezen? Dan kun je de slimme meter wel kosteloos laten plaatsen, maar de communicatie met de netbeheerder uitschakelen. Jouw meterstanden kunnen niet meer worden uitgelezen en je bent dus zelf verantwoordelijk voor het doorgeven van de meterstanden. Wil je later toch dat het automatisch uitlezen wordt ingeschakeld? Dan kun je dit doorgeven aan jouw netbeheerder.

Let wel op; als je op een later moment toch de slimme meter wil laten plaatsen kost dit geld. De tarieven hiervoor zijn gelijk aan het met voorrang plaatsen van de slimme energiemeter:

• €72,60 voor stroom- en gasmeter
• €67,76 voor alleen een stroommeter

Slimme meter uitlezen en privacy

Een veel gebruikt argument om de slimme meter te weigeren is privacygevoeligheid. Omdat de meter op afstand wordt uitgelezen, zijn mensen bang dat dit signaal door andere opgepikt pak worden en gegevens 'gestolen' kunnen worden. De dataverbinding van slimme meters is getest door de Digital Security van Radboud Universiteit en is veilig bevonden.

Je hoeft je dus geen zorgen te maken dat iemand aan de haal gaat met jouw gegevens. Ook mogen netbeheerder maar op een aantal momenten stroom uitlezen. Ze kunnen dus niet continu volgen welke elektrische apparaten jij gebruikt.

Betrouwbaarheid slimme energiemeters

Slimme meters zijn nauwkeuriger dan de verouderde analoge meters. Dit betekent dat ze jouw energieverbruik betrouwbaarder meten. Het installeren van een slimme meter heeft dus zelf geen effect op de energierekening. Lijkt jouw energieverbruik ineens hoger dan voorheen? Dan kan dit twee oorzaken hebben.

Ten eerste kan het zijn dat je door de maandelijkse overzichten van jouw energieverbruik ineens bewuster naar je verbruik kijkt. In de winter kunnen de kosten hoger zijn omdat je meer gas en stroom verbruikt. Schrik dus niet van hogere kosten in deze periode. Tijdens de zomermaanden verbruik je namelijk een stuk minder, vooral omdat je geen verwarming aan hebt staan.

Het kan ook zijn dat jouw oude meter met draaischijf langzamer is gaan draaien. Dit gebeurt nog wel eens bij hele oude energiemeters, waardoor jouw energieverbruik niet goed werd gemeten. Je hebt al die tijd dus eigenlijk te weinig betaald voor jouw stroomverbruik. De slimme meter meet wel nauwkeurig, waardoor het werkelijke verbruik in kaart wordt gebracht (en dit is dus hoger).

Dag- en nachtstroom met slimme meter

Wil jij graag dag- en nachtstroom verwerken in jouw energiecontract? Dan kan dit tegenwoordig alleen nog met een slimme meter. De oude dubbele meters (analoge meter met twee telramen) registreren dubbeltarief op basis van het TF-signaal. Omdat deze techniek verouderd is gaan netbeheerders dit stapsgewijs uitschakelen.

De 'domme' meters kunnen dus geen verschil meer meten tussen stroomverbruik in piekuren en daluren. Je kunt dus alleen nog gebruik maken van het enkeltarief voor stroom.

Om gebruik te kunnen blijven maken van het dubbeltarief moet je dus een slimme meter laten installeren. Deze werkt namelijk zonder TF-signaal en is dus wel in staat om onderscheid te maken tussen enkeltarief en dubbeltarief.

Wanneer is dubbeltarief voor stroom goedkoper?

Tegenwoordig verschillen de tarieven van normaalstroom en nachtstroom bijna niet meer. Het prijsverschil tussen dag- en nachtstroom en gewone stroom is bij veel energie-aanbieders bijna nihil geworden.

Pas wanneer je meer dan 45% van je totale stroom in de nacht of weekenden gebruikt kan het voordeliger zijn om over te stappen naar een dubbel energietarief. Voor de meeste gezinnen is het dus niet rendabel om te kiezen voor dag- en nachtstroom.

In Noord-Brabant en Limburg (en een aantal uitzonderingsgemeenten) betaal je tussen 7.00 en 21.00 het normaaltarief. Van 21.00 tot 7.00 geldt het daltarief voor stroom. In de andere provincies zijn de piekuren van 7.00 tot 23.00 en de daluren van 23.00 tot 7.00.

Dag- en nachtstroom

Slimme meter salderen bij zonnepanelen

Heb je een slimme meter en zonnepanelen, dan kun je de teruglevering van stroom bijhouden. De slimme meter heeft gescheiden telwerken en bij zonnepanelen salderen wordt de teruggeleverde stroom verrekend met jouw stroomverbruik. Via de salderingsregeling krijg jij een vergoeding voor het overschot aan teruggeleverde stroom.

Per 2023 wordt de salderingsregeling vervangen door de terugleververgoeding. Bij saldering wordt de opgewekte energie verrekend met de energie die je afneemt van de leverancier, tegen dezelfde stroomprijs. In de nieuwe terugleververgoeding ontvang je een vergoeding per kWh die je teruglevert. Deze vergoeding is lager en daardoor kiezen sommige mensen met zonnepanelen ervoor om de slimme meter te weigeren.

Slimme meter, slimme thermostaat en energieverbruiksmanager

Een slimme meter kan goed samenwerking met een energieverbruiksmanager. Deze slimme apparaten zorgen ervoor dat jij meer inzicht krijgt in je energieverbruik en tips krijgt voor het besparen op jouw stroomverbruik. Via een handige app of website kun je direct zien wat jouw verbruik is.

Een slimme thermostaat is een thermostaat die je vaak op afstand via een smartphone of tablet kunt besturen en/of die zich afstemt op je leefpatroon. Echter kan je ook zelf je slimme thermostaat instellen. Denk bijvoorbeeld aan de thermostaten Nest, Anna en Toon, waarvan de laatste tegelijk ook een energieverbruiksmanager is.

Energie vergelijken bij Slimster

Onze energievergelijker is onafhankelijk en vindt voor jou de beste energieprijs van betrouwbare aanbieders. De energietarieven van de energieleveranciers kunnen verschillen en bij het energie overstappen kun je vaak profiteren van een overstapkorting. Dit is een welkomstkorting of actietarief voor nieuwe klanten van soms wel honderden euro’s die meestal wordt verrekend met het jaarbedrag.

Gebruik onze energie vergelijker voor het onafhankelijk vergelijken van energie aanbiedingen. Hoe kan je eenvoudig energievergelijken?

1. Vul je gegevens in, zoals postcode + huisnummer en gemiddeld energieverbruik
2. Gebruik de filters om aan te geven wat je zoekt
3. Vergelijk energie aanbiedingen

Besparen op je energierekening?

Kies dan ook voor het verduurzamen van je woning met populaire maatregelen zoals zonnepanelen, spouw-, zolder- en vloerisolatie of isolatieglas.

Ontvang direct gratis en vrijblijvende offertes:

Meer weten? Bekijk alles over duurzaam maar ook onze Woning verduurzamen en Gasloos wonen pagina's.