Wat is het verschil tussen cement, beton en mortel?

Wat is het verschil tussen cement, beton en mortel?
Norma Lock
Norma Lock
Product Specialist
10 minuten

Als doe-het-zelver duizelt het je soms hoeveel bouwtechnische termen je in een bouwmarkt tegenkomt. Soms lijkt dat eenzelfde term verschillende dingen kan betekenen. Cement, mortel en beton zijn ook van die begrippen die onduidelijk kunnen zijn. Wanneer heb je het nu over wat? In dit artikel kom je het verschillen te weten en wat je waarvoor nodig hebt.

verschil cement, beton en mortel

Cement, mortel en beton

Het verschil tussen cement, mortel en beton heeft te maken met wat erin zit. Zoals bovenstaande illustratie laat zien is cement een ingrediënt voor mortel en beton. Beton en mortel verschillen van elkaar omdat aan beton grind is toegevoegd en in mortel alleen zand en cement zit.

Wat is cement?

Een fijn poeder van chemische verbindingen. Cement gebruik je altijd in combinatie met iets anders, zoals kalk of zand. Het is een bindmiddel, een soort lijm, en zorgt in reactie met water voor hardheid.

Wat zit er in cement?

De grondstof voor cement is kalksteen, dit is vermalen en gezeefd. Door het fijne kalksteen te mengen met andere ingrediënten en het te verhitten, ontstaat een chemische reactie. Ingrediënten voor cement zijn calciumsilicaten (silicium) en calciumaluminaten (aluminium) en ijzeroxide. Dit is de basis van cement.

Welke soorten cement zijn er?

Cement bestaat in vele soorten. Door grondstoffen toe te voegen of de verhouding van de ingrediënten te veranderen, ontstaan nieuwe soorten cement. Hieronder een aantal veel voorkomende types.

  • Portland cement: Dit cement is een super sterk bindmiddel, te gebruiken voor het maken van beton.
  • Portland composietcement: Door toevoeging van kalk, kun je dit cement gebruiken voor specie om te metselen.
  • Hoogovencement: Bouw je een constructies met speciale eisen, zoals op zee? Daarvoor is dit cement geschikt.
  • Kalkcement: Dit cement is ook te gebruiken voor metselen, voegen of het stucen van wanden.

Hoe wordt cement gemaakt?

Hoe maak je cement? Doe-het-zelvers die het hebben over ‘cement maken’ bedoelen eigenlijk iets anders. Het maken van cement is namelijk een proces dat alleen in een fabriek plaatsvindt. Met cement alleen kun je niets, pas wanneer je het combineert met een andere grondstof maak je van cement iets bruikbaars.

Wat kost cement?

Wil je cement kopen? Je kunt zakken kopen waarin alleen cement zit. Je kunt ook zakken kopen waarin andere bestanddelen aan cement zijn toegevoegd. Koop je alleen cement, dan kan je zelf andere grondstoffen toevoegen om het bruikbaar te maken. De prijs van cement verschilt van 10 cent tot €1,50 per kilo.

Welk cement gebruik je voor voegen?

Als je cement gebruikt om te voegen, praat je over voegmiddel, mortel of metselspecie. Dit is cement waaraan zand en soms kalk is toegevoegd. Meer informatie hierover vind je onder het kopje mortel.

Welk zand gebruik je voor cement?

Wil je aan zand cement toevoegen? Bijvoorbeeld om er mortel of beton van te maken? Gebruik dan metselzand. Verderop in dit artikel vind je waar je dit kunt kopen.

Hoe lang moet cement drogen?

De droogtijd van cement hangt af van wat je eraan hebt toegevoegd. Verderop in dit artikel kun je lezen over de droogtijd van mortel en beton.

wat is mortel

Wat is mortel?

Mortel is een mengsel van cement en zand, soms met kalk toegevoegd. Het heet ook wel specie. Je gebruikt mortel om te metselen, te egaliseren, te stucen of te voegen.

Wat zit er in mortel?

Mortel maak je met cement, zand en water. Je kunt naast deze bestanddelen andere stoffen toevoegen, zoals kalk of een luchtbelvormer. Extra ingrediënten kunnen ervoor zorgen dat mortel makkelijker te verwerken of sneller droog is.

Welke soorten mortel zijn er?

Er bestaan verschillende soorten species. De samenstelling en de verhouding van de ingrediënten en de toepassing ervan bepaalt het type mortel.

  • Betonspecie of metselspecie: Wanneer je met bakstenen een muurtje metselt, smeer je dat aan elkaar met metsel- of betonspecie. Het is een cementpasta van grind en zand, soms met kalk toegevoegd.
  • Snelbetonmortel: Dit is eigenlijk hetzelfde als bovenstaand, maar dan met daaraan een hulpstof toegevoegd dat uitharding versnelt.
  • Voegmortel: Deze mortel kun je in verschillende kleuren krijgen. Het is om tegels of stenen mee af te voegen.
  • Kalkmortel of stucmortel: Aan deze mortel is kalk als bindmiddel gemengd en is daarmee vooral geschikt als stuc- of raaplaag.
  • Zandcementmortel: Deze mortel bestaat voor een groot deel uit zand. Dit is de ideale verhouding voor het storten van een zandcement vloer.

Wat kost mortel?

Je kunt mortel zelf maken door cement en zand los te kopen. Wil je kant-en-klare specie kopen? Dan verschilt de prijs per soort mortel. Het loopt uiteen van 20 cent tot €5,- per kilo.

NB: De meeste metselmortels zijn ook geschikt om mee te stucen. Lees hiervoor de specificaties op de verpakking.

Laat metselwerk over aan een vakman
Gratis metselwerk offertes
stuken met cementmortel

Kan ik stucen met cementmortel?

Ja. Je kunt mortel gebruiken om mee te stucen. Stuc op basis van cement is geschikt voor ruimtes waar je te maken hebt met vocht. Je kunt ook de buitengevel stucen met mortel. Je noemt dit cementeren. Het is een lastige klus dat je het best over kunt laten aan een vakman. Wil je zelf aan de slag? Lees dan deze tips om zelf te stucen.

Lees hier over het verschil tussen gipsgeboden en cementgebonden stucwerk.

Kant-en-klaar stucmortel kopen?

Laat je klus doen door een stukadoor
Gratis stukadoor offertes
mortelvloer

Kan ik mortel gebruiken voor de vloer?

Jazeker. Je gebruikt dan zandcement. De vloer heet dan een specievloer, zandcementvloer, chape vloer of cement dekvloer. Je stort een zandcement vloer om een egale ondergrond te creëren. Voor een zandcementvloer gebruik je in verhouding veel zand: 6 delen zand, 1 deel cement, half deel water. Je kunt ook kant-en-klaar zandcement kopen.

voegmortel

Kan ik mortel gebruiken om te voegen?

Mortel dat je gebruikt om te voegen heet voegmortel of voegmiddel. Je kunt een stenen muur voegen of het voegwerk restaureren van de gevel. Je kunt ook tegels voegen. Daarvoor kies je vaak voegmiddel dat een bepaalde kleur heeft en een mooi resultaat geeft

Wil je een gevel laten voegen?
Gratis gevelrenovatie offertes
Wil je tegels laten voegen?
Gratis tegelzetter offertes

Hoe krijg ik cementsluier weg?

Na het voegen kan cementsluier achterblijven. Dit is een dun laagje voegsel. Cementsluier kun je wegkrijgen door regelmatig schoonmaken met een cementsluierverwijderaar. Hoe eerder je schoonmaakt, hoe beter het weggaat.

hoe mortel maken

Hoe maak ik mortel?

Ga je zelf klussen? Stel jezelf eerst de vraag waarvoor je de specie wilt gebruiken. Je kunt dan bedenken wat het beste recept is voor jouw mortel. Je kunt ook kant-en-klare mortel gebruiken, specifiek voor jouw klus. Dan hoef je alleen de aanwijzingen op de verpakking te volgen.

Wat is het recept van metselspecie?

Het is lastig te zeggen wat de exacte de verhouding is om mortel te maken. Om je toch een richting te geven kun je uitgaan van de volgende vuistregel: 1:4 1. Dat betekent 1 deel bindmiddel (cement) 4 delen zand en 1 deel water. Je leest hieronder welk zand je nodig hebt.

Welk zand gebruik je voor mortel?

Om goede mortel of specie te maken is het verstandig gebruik te maken van zand dat hier speciaal voor is bedoeld. Je kunt bouwzand gebruiken of, als je wilt dat je specie er ook netjes uit komt te zien, zilver- of witzand.

Wat is de goede structuur van metselspecie?

Meng eerst de droge ingrediënten door elkaar: het zand en het cement. Zorg dat je dit goed gemixt hebt voordat je water eraan toevoegt. Roer goed wanneer je het water erbij doet. Als je de structuur hebt van zachte modder, dan heb je goede metselspecie. Verwerk de specie binnen twee uur.

droogtijd mortel

Hoe lang moet mortel drogen?

Het antwoord op deze vraag hangt helemaal af van de werkwijze en van wat je aan het cement hebt toegevoegd, hoe dik de laag is, de omgevingstemperatuur. De vuistregel is ongeveer 1 centimeter per week voor het drogen en 28 dagen voor het uitharden van cement.

Toepassing Indicatie droogtijd Indicatie uithardingstijd
Droogtijd metselwerk 2 weken 28 dagen
Droogtijd cementstucwerk

2 dagen per 1 mm

28 dagen
Droogtijd cementdekvloer 24 uur 1 cm per week
Droogtijd voegwerk 24 uur 28 dagen

wat is beton

Wat is beton?

Beton is een mengsel van cement, zand, grind en water. Door water en cement met elkaar te mengen ontstaat een bindmiddel dat het zand en grind bij elkaar houdt.

Eigenschappen van beton

  • Enorm sterk bouwmateriaal.
  • Duurzaam, gaat eeuwenlang mee.
  • Brandwerend.
  • Flexibel, in allerlei vormen te gieten.

Beton is qua duurzaamheid en hardheid vergelijkbaar met steen. De samenstelling van beton is altijd in ontwikkeling. Dankzij onderzoek neemt de kracht toe en neemt het gewicht af. Hierdoor is het mogelijk steeds dunnere, maar sterke constructies te maken.

Verschillende soorten beton

Er zijn heel veel soorten beton. Door de samenstelling van ingrediënten te veranderen, verschilt de toepassing. Hieronder staat een aantal op een rijtje.

  • Gewapend beton: beton waarin wapeningsstaal is gebruikt om bestand te zijn tegen trekkrachten.
  • Voorgespannen beton: beton waarin wapeningsstaal is gebruikt dat onder spanning is gebracht.
  • Zelfdichtend beton: een vloeibaar beton dat in veel vormen gegoten kan worden en dat zich vervolgens zelf dicht vloeit.
  • Vezelbeton: een beton dat is versterkt met vezels van staal, kunststof, glas etc.
  • Licht beton / cellenbeton: een beton waaraan gas is toegevoegd waardoor het een isolerende werking heeft. Met cellenbeton blokken bouw je snel een geluidsisolerende muur.

Wat kost een kuub beton?

Wil je een grote hoeveelheid beton storten? Dan kun je een betonwagen voor laten rijden. Je betaalt daarvoor een prijs per m3 en de kosten van de bezorging. De kosten liggen tussen de €95,- en €160,-. Wil je beton gebruiken voor het storten van een fundering? Lees hier alles over de kosten van een fundering.

zelf beton maken

Wat kost beton zelf maken?

De prijs van beton hangt helemaal af van waar je de beton voor wilt gebruiken. Beton zelf maken is een lastige klus, maar je kunt het doen door cement, zand en grind los te kopen. Wil je kant-en-klare beton kopen? Dan verschilt de prijs per soort. Het loopt uiteen van 10 cent tot 60 cent per kilo.

Hoe maak je beton?

Meng eerst het zand en het grind door elkaar. Is dit goed gemixt? Voeg dan cement toe. Als dit goed door het zand en grind is verdeeld, kun je het water toevoegen. De hoeveelheid van de ingrediënten hangt af van waar je het beton voor wilt gebruiken.

Wat is het recept van beton?

Beton maken is niet eenvoudig. De samenstelling komt heel nauw. Gebruik de 1-2-3-verhouding: 1 deel cement, 2 delen zand, 3 delen grind en ongeveer een tiende van alle vaste delen aan water. De stevigheid van beton hangt af van een juiste samenstelling tussen de ingrediënten. Ook de temperatuur in de omgeving waarin je werkt is van invloed.

Hoe snel droogt beton?

Voor beton geldt een droogtijd ongeveer 1 centimeter per week. Na 28 dagen is beton voldoende uitgehard.

Waarvoor kun je beton in huis gebruiken?

Verschil cement, beton en mortel

Je kunt natuurlijk beton gebruiken voor je de fundering van je aanbouw of je tuinhuis, maar er zijn nog veel meer toepassingen voor beton in je huis. Wacht dacht je van beton in je interieur? Bijvoorbeeld:

beton in huis

Cement, beton en mortel