Warmtepomp rendement berekenen

Een warmtepomp is een ideale manier voor gasloos verwarmen. Maar waar een cv-ketel gas gebruikt, draait een warmtepomp op stroom. Dit betekent dat je stroomverbruik omhooggaat wanneer je een warmtepomp laat installeren. Wat is het verbruik en nog belangrijker: wat levert het je uiteindelijk op? Ontdek alles over het verbruik, de opbrengst en het rendement van een warmtepomp.

Wat is het rendement van een warmtepomp?

Een warmtepomp gebruikt een deel elektriciteit voor het leveren van warmte, maar grotendeels wordt er gebruikgemaakt van 'gratis' energie uit de omgeving. Hierdoor is er gemiddeld een rendement mogelijk van 200 - 500 procent. Maar wat betekent dat?

• Heeft warmtepomp een rendement van 300%? Dan wordt er 3 kWh warmte gemaakt met slechts 1 kWh elektriciteit. De overige 2 kWh worden geleverd door de omgeving (lucht, bodem, grondwater).
• Bij een elektrische cv-ketel kan het rendement nooit hoger zijn dan 100%: 1 kWH elektriciteit levert maximaal 1 kWh warmte.
• Combineer je een cv ketel met hybride warmtepomp? Met deze UHR ketel kan een rendement van 140% behaald worden.

Rendement berekenen: COP van warmtepomp

Het maximale rendement van een warmtepomp wordt weergegeven met de COP (Coefficient of Performance).

• COP: verschil tussen opgewekte warmte (graden Celsius) - gebruikte energie voor warmteproductie
• Gemiddeld ligt de COP van warmtepompen op 3,5

Kan een warmtepomp 4 kWh warmte maken met 1 kWh elektriciteit? Dan is het rendement 400% of 4 COP. Hoe hoger de COP, hoe zuiniger de warmtepomp is.

Efficiëntie warmtepomp bepalen

Heeft een warmtepomp met een hogere COP dan een kortere terugverdientijd? In principe klopt dit, maar in werkelijkheid varieert de hoogte van het rendement gedurende een jaar. De efficiëntie is afhankelijk van de temperatuur en seizoenen. Daarom is het beter om te kijken naar de SCOP of SPF (Seasonal Performance Factor): hier wordt de gemiddelde COP genomen over 1 jaar.

Tip: de COP van ruimteverwarming is vrijwel nooit hetzelfde als de COP van tapwater. Het opwarmen van water kost namelijk meer tijd en er wordt vaak een heel boilervat opgewarmd om te voorkomen dat je zonder warm water komt.

Factoren die rendement beïnvloeden

Rendement afhankelijk van warmtebron

Ga je voor een warmtepomp met een bodembron of grondwaterbron? Dan is de SCOP niet van belang, maar kan je vergelijken op basis van de COP. De temperatuur in de bodem is namelijk constant en niet afhankelijk van seizoenen. Gemiddeld genomen heeft een aardwarmtepomp dan ook een hogere COP dan een luchtwarmtepomp.

Bij een lucht-water warmtepomp is de SCOP wel belangrijk. Er zijn grote verschillen in temperatuur van de aangeleverde buitenlucht. Hierdoor kan het rendement door het jaar heen ook flink verschillen. In de winter is er meer elektriciteit nodig om de koude buitenlucht naar de juiste temperatuur te brengen dan op een zonnige herfstdag.

Rendement afhankelijk van radiatoren/verwarming

Traditionele radiatoren hebben een temperatuur van 60 - 80 graden Celcius nodig. Bij lage temperatuurverwarming wordt de ruimte gelijkmatig verwarmd, waardoor een temperatuur van 35 graden al voldoende is. Een warmtepomp hoeft minder hard te werken om een temperatuur van 35 graden te bereiken, dan een temperatuur van 60 - 80 graden.

Om deze reden is lage temperatuurverwarming een aanrader in combinatie met een warmtepomp. Met traditionele verwarming zal het rendement vele malen lager uitvallen.

Rendement warmtepomp verhogen

Je kunt het rendement van een warmtepomp optimaliseren:

• Lagetemperatuurverwarming (LTV)
  Je wilt natuurlijk het beste rendement halen uit je warmtepomp en voor een optimale werking is lagetemperatuurverwarming noodzakelijk. Hoe lager de temperatuur van het te verwarmen water, hoe beter het rendement (35 graden is meer rendabel dan 40-50 graden). LTV kan met behulp van LTV-radiatoren of vloer-/wandverwarming.
• Buffervat
  Een warmtepomp werkt het beste als hij gelijkmatig kan draaien. Toch verschilt de vraag naar warm water natuurlijk. Om de aanvoer van warm water stabiel te houden is een buffer (boilervat) nodig. Zo wordt voorkomen dat de compressor continu aan- en afslaat. De juiste grootte van het boilervat is hier ook heel belangrijk. Laat je hier dan ook altijd over adviseren door de installateur.
• Isolatie
  Een warmtepomp heeft alleen een toegevoegde waarde in geïsoleerde huizen. Een warmtepomp kan namelijk alleen tot lage temperaturen verwarmen, wat geen zin heeft in slecht geïsoleerde woningen. Hoe beter de isolatie, hoe minder warmte er verloren gaat.

Rendement optimaliseren met duurzame oplossingen

• Zonnepanelen
  Zonnepanelen kunnen de stroom leveren voor de warmtepomp.
• Zonneboiler
  Een zonneboiler kan ook een deel van het verwarmde water leveren, in samenwerking met de warmtepomp.

Warmtepompen vergelijken

Iedere warmtepomp scoort anders bij bepaalde temperaturen. Wat als je kunt kiezen uit 2 warmtepompen:

• Warmtepomp met beste COP bij temperatuur onder vriespunt
• Warmtepomp met slechter COP onder vriespunt, maar beste COP bij temperatuur van 7 graden

Welke warmtepomp is dan het beste? Wij raden je aan te kijken naar de prestaties van een warmtepomp bij de meest voorkomende temperatuur op jouw locatie. In Nederland kan je dan het beste kiezen voor de 2e warmtepomp.

Warmtepomp laten installeren door ervaren en vakkundige installateur

Laat je warmtepomp altijd installeren door een gecertificeerde vakman. Deze vakman voert niet alleen de installatie uit, maar adviseert je ook over de mogelijkheden. Wat is de beste warmtepomp voor jouw situatie, welke optie levert het beste vermogen en het hoogste rendement? Ook zorgt een erkende vakman dat de warmtepomp goed wordt ingeregeld, zodat de afstemming optimaal is.