Rendement en opbrengst zonnepanelen

Op deze pagina gaan we dieper in op de opbrengst en het rendement van zonnepanelen. Zo weet je precies welke factoren van invloed zijn op de opbrengst van je panelen, hoe je deze opbrengst kunt berekenen, wat je moet doen om je rendement op zonnepanelen te verhogen en hoe je de terugverdientijd van je zonnepanelen kunt inschatten.

In het kort: opbrengst en rendement van zonnepanelen

• Zonnepanelen hebben een technisch en een financieel rendement
• De opbrengst van zonnepanelen zegt iets over de hoeveelheid kWh dat een paneel opwekt
• Je kunt berekenen hoeveel zonnepanelen en hoeveel kWh je in jouw situatie nodig hebt
• Je kunt berekenen hoeveel euro jouw zonnepanelen dit jaar opleveren Er zijn vele factoren van invloed op de opbrengst van zonnepanelen, zoals de kwaliteit van de panelen en de ligging
• Doordat de salderingsregeling verandert, wordt de terugverdientijd van zonnepanelen de komende jaren iets langer, maar het is nog steeds rendabel om zonnepanelen te laten plaatsen

Wat is het verschil tussen zonnepanelen opbrengst en rendement?

Opbrengst: hoeveel zonnepanelen opwekken. De zonnepanelen opbrengst wordt weergegeven in kWh (kilowattuur).

Rendement: zonnepanelen hebben een financieel rendement en een technisch rendement.

• Financieel rendement: wat leveren je financieel gezien op?
• Technisch rendement: hoeveel zonlicht wordt omgezet in energie?

Wat is het rendement op zonnepanelen?

We onderscheiden twee soorten rendement op zonnepanelen: financieel en technisch rendement.

Financieel rendement

Het financiële rendement is wat een zonnepaneel je oplevert. Met andere woorden: hoeveel euro bespaar je of verdien je door zelf stroom op te wekken? Gemiddeld genomen levert een installatie met zonnepanelen een financieel rendement op van ongeveer 5% tot 10% per jaar. Dat betekent dus dat je per jaar 5% tot 10% op je investering terugverdient. Het exacte financieel rendement is afhankelijk van vele factoren, zoals we verderop op deze pagina uitleggen.

Technisch rendement

Het technisch rendement van een zonnepaneel heeft te maken met het vermogen van een paneel om zonlicht om te zetten in elektriciteit. Gemiddeld is een zonnepaneel in staat om zo’n 20% van het vermogen uit zonlicht om te zetten in elektriciteit. Het precieze technische rendement is afhankelijk van allerlei factoren, die we op deze pagina verder toelichten.

Wat is de opbrengst van zonnepanelen?

Met de opbrengst van zonnepanelen bedoelen we bij Slimster niet het financiële of technische rendement, maar de hoeveelheid elektriciteit die wordt opgewekt door de panelen gedurende een bepaalde periode. Dit wordt gemeten in kilowattuur (kWh).

De opbrengst van zonnepanelen varieert afhankelijk van verschillende factoren, zoals de locatie van de panelen, de oriëntatie van de panelen, de hoek van de panelen, de weersomstandigheden en de kwaliteit van de panelen.

Over het algemeen kan een zonnepaneel van 400 Wp (Wattpiek) in Nederland jaarlijks tussen de 320 en 400 kWh opwekken.

Hoeveel opbrengsten uit zonnepanelen heb je nodig?

Met de huidige salderingsregeling (die vanaf 2025 wordt afgebouwd) is het erg aantrekkelijk om op jaarbasis net zoveel energie op te wekken als je gebruikt. De teruggeleverde energie mag je namelijk nog wegstrepen (salderen) tegen de gebruikte energie. Je stroomrekening komt daarmee op het einde van het jaar dus uit op € 0.

Lever je meer terug dan je gebruikt? Dan krijg je een terugleververgoeding. Deze vergoeding is altijd lager dan de prijs die je voor stroom betaalt die je afneemt. De terugleververgoeding kan per energieleverancier nogal variëren. Let daar dus goed op als je meer energie opwekt dan je gebruikt en je een nieuw contract afsluit.

De salderingsregeling gaat veranderen vanaf 2025. Dan kun je niet meer je volledige gebruik salderen, waardoor de terugleververgoeding belangrijker wordt. Dit lichten we verderop toe.

Factoren die invloed hebben op de opbrengst van zonnepanelen

De opbrengst van je zonnepanelen in kWh is van een aantal factoren afhankelijk. Op deze factoren gaan we hier in.

Het aantal panelen

Uiteraard is het aantal zonnepanelen bepalend voor de opbrengst. Hoe meer panelen je laat installeren, hoe hoger in principe de opbrengst in kWh.

Kwaliteit en type panelen

Een andere factor van belang bij de opbrengst van zonnepanelen is de kwaliteit. Hoe groter het vermogen van een paneel om het zonlicht om te zetten in elektriciteit, hoe groter de opbrengst.

We maken onderscheid tussen glas-glas panelen en glas-folie panelen. Een glas-glas zonnepaneel levert bijvoorbeeld op termijn meer opbrengst op dan een glas-folie zonnepaneel, omdat een glas-glas paneel minder snel vermogen verliest.

Binnen deze twee soorten zonnepanelen onderscheiden we panelen met monokristal, polykristal en dunne film. Zonnepanelen met monokristal brengen het meeste op, maar zijn over het algemeen iets duurder in de aanschaf.

De ligging van de zonnepanelen

In welke richting liggen de zonnepanelen? Dat is erg belangrijk voor de opbrengsten. Zonnepanelen die gericht zijn op het zuiden leveren het meeste op. Deze krijgen het meeste directe zonlicht.

Ook een dak gericht op het oosten of westen kan zeker voldoende energie opwekken. Zelfs een dak gericht op het noorden kan geschikt zijn voor zonnepanelen. Ze leveren alleen wat minder op, waardoor de terugverdientijd langer is.

In sommige gevallen kun je ook creatief denken. Heb je bijvoorbeeld een schuin dak met een zijde gericht naar het oosten en een zijde gericht naar het westen? Dan kun je wellicht op beide zijden zonnepanelen plaatsen en zo alsnog een mooie opbrengst realiseren. Het is dan wel belangrijk voor de juiste installatie te kiezen, bijvoorbeeld door gebruik te maken van optimizers.

Voor het beste rendement leg je de zonnepanelen gericht op het zuiden. Bij zonnepanelen op een plat dak heb je hier meer controle over, dan bij zonnepanelen op een schuin dak.

Kan je de zonnepanelen niet op het zuiden leggen? Het (zuid)westen en (zuid)oosten hebben ook nog een goed rendement.

Bij de montage houden installateurs ook rekening met de afstand tot de dakrand en daknok (no-go zone).

Het soort dak en de hellingshoek

Het soort dak en de hellingshoek spelen een belangrijke rol in de opbrengsten van zonnepanelen. Op een plat dak worden zonnepanelen door de installateur altijd in de ideale hellingshoek geplaatst. Die ideale hoek is 35 graden.

Op een schuin dak ben je afhankelijk van de hellingshoek van je dak. In Nederland hebben de meeste schuine daken een hellingshoek tussen de 30 en 60 graden.

De aanwezigheid van schaduw

Liggen de zonnepanelen een deel van de dag in de schaduw? Bijvoorbeeld door een schoorsteen of een boom in de omgeving? Dat heeft invloed op de opbrengst van het paneel, deze wordt daar iets lager van.

Een extra probleem dat hierbij ontstaat, is dat de opbrengst van alle zonnepanelen minder wordt als er één in de schaduw ligt. Dat komt doordat zonnepanelen vaak in serie geschakeld zijn. Dan bepaalt de zwakste schakel in de ketting hoeveel energie er in totaal wordt doorgegeven.

Dit is op te lossen door de zonnepanelen parallel te laten schakelen of door speciale optimizers of micro-omvormers te gebruiken. Dit zijn kastjes die tussen het zonnepaneel en de omvormer worden geplaatst en voor een hoger rendement zorgen.

De regio waar je woont

Ook de regio waarin je woont, is van invloed op de opbrengst van je zonnepanelen. Het aantal zonuren is in het westen hoger dan in het oosten. In het westen zijn jaarlijks de meeste zonuren. Hoe verder we naar het binnenland (oosten) gaan, hoe lager het aantal jaarlijkse zonuren doorgaans wordt. Dit komt onder meer door een grotere hoeveelheid stapelwolken in het binnenland dan aan de kust.

De temperatuur en ventilatie van de zonnepanelen

De ideale temperatuur voor een zonnepaneel is 25 graden. Bij elke graad daarboven neemt de opbrengst ongeveer met 0,3% af. Zo kan het gebeuren dat een zonnepaneel op hete zomerdagen minder opbrengt dan op frisse, maar zonnige, lentedagen.

Je kunt zelf natuurlijk geen invloed uitoefenen op het weer. Wel kun je ervoor zorgen dat de zonnepanelen ruimte voor ventilatie hebben aan de onderkant. Een goede installateur zorgt daar dan ook voor.

De omvormer

Een omvormer zorgt ervoor dat de spanning die jouw zonnepanelen leveren omgezet wordt naar energie die je in je huishouden kunt gebruiken. Voor de maximale opbrengst uit de zonnepanelen wordt een omvormer geadviseerd die qua vermogen 10% kleiner of 10% groter is dan het totale vermogen van de zonnepanelen.

In bepaalde gevallen (zoals bij schaduw) kan ook het gebruik van micro-omvormers of optimizers tot een hogere opbrengst leiden.

Leeftijd van de zonnepanelen

Zonnepanelen gaan tegenwoordig wel 25 tot 40 jaar mee, maar het vermogen wordt wel ieder jaar iets minder. De cellen in de zonnepanelen ontwikkelen namelijk scheurtjes, die steeds iets groter worden.

Dat leidt tot een afname in vermogen van ongeveer 0,5% per jaar. De meeste leveranciers geven hier vermogensgarantie op. Zo is een vermogensgarantie van 80% na 25 jaar gangbaar. Lees hier meer over de levensduur van zonnepanelen.

Vuil op de zonnepanelen

Zijn de zonnepanelen vies? Dan brengen ze iets minder op. Het meeste vuil spoelt met een goede regenbui wel weg. Heb je veel vogelpoep of een dikke laag stof op de panelen liggen, dan loont het om ze schoon te maken. Dat doe je het beste met ontkalkt water, een zachte borstel of een zachte spons.

Denk bij het zonnepanelen schoonmaken natuurlijk wel om je eigen veiligheid.

Gebruik de instralingsschijf

Wil je weten of jouw dak de ideale ligging heeft voor zonnepanelen? Met deze instralingsschijf kun je dat inschatten. Bepaal de hellingshoek van je dak en de windrichting waarin de zonnepanelen komen te liggen en je ziet een indicatie van de maximale opbrengst.

Wanneer leveren zonnepanelen het meeste op?

Zonnepanelen leveren het hele jaar door stroom. Maar, in de winter wel een stuk minder dan in de zomer. Dat komt doordat er in de winter minder zonuren zijn.

Opbrengst zonnepanelen per jaar berekenen

Er zijn dus vele factoren van invloed op de opbrengst van zonnepanelen. Het berekenen van de exacte opbrengst per jaar is dan ook vrijwel onmogelijk. Toch zijn er wel degelijk manieren om een goede indicatie van de opbrengst van je zonnepanelen te krijgen.

Om de verschillende factoren mee te wegen, gebruiken we een wegingsfactor van 0,85. In Nederland levert 1 Wattpiek namelijk gemiddeld 0,85 kWh op. Dit wordt ook wel de zonnepanelen opbrengst in kWh per Wp genoemd. Met behulp van deze omrekenfactor (0,85) kun je de zonnepanelen opbrengst op verschillende manieren berekenen.

Opbrengst zonnepanelen in kWh

Wil je de opbrengst van je zonnepanelen in kWh per jaar berekenen? Dan heb je het vermogen van je zonnepanelen in Wattpiek (Wp) nodig. De formule die je hiervoor gebruikt is: > Vermogen zonnepanelen (in Wp) x Omrekenfactor = Opbrengst zonnepanelen (in kWh) Rekenvoorbeeld: Stel, je hebt 10 zonnepanelen met elk een vermogen van 350 Wp. Dan is je jaaropbrengst in kWh: (10 x 350 Wp) x 0,85 = 2975 kWh

Opbrengst in kWh per WP

In Nederland levert 1 Wattpiek gemiddeld 0,85 kWh op. Dit wordt ook wel de zonnepanelen opbrengst in kWh per Wp genoemd. Met behulp van deze omrekenfactor (0,85) kun je de zonnepanelen opbrengst in kWh per jaar berekenen:

Gemiddelde opbrengst zonnepanelen in kWh

* Gemiddelde jaarlijkse opbrengst van zonnepanelen in kWh.

Opbrengst zonnepanelen per m2

Je kunt ook de opbrengst van je zonnepanelen per vierkante meter berekenen. Dit is handig als je bijvoorbeeld verschillende offertes, met verschillende soorten zonnepanelen, met elkaar wilt vergelijken. Dan kun je namelijk kiezen voor het aanbod met de meeste opbrengst per m2.

Om dit te kunnen berekenen heb je de afmetingen van de zonnepanelen nodig. Eerst bereken je de totale opbrengst van de zonnepanelen in kWh (zoals hierboven). Dit deel je door het aantal vierkante meters zonnepaneel.

Voorbeeld:

• Totale opbrengst in kWh: 2975
• Afmetingen zonnepaneel: 1,65 m x 0,99 m = 1,6335
• Aantal zonnepanelen: 10
• 2975 / (10 x 1,6355) = 181,90 kWh per m2

Opbrengst zonnepanelen in euro berekenen

Met de opbrengst van je zonnepanelen in kWh kun je ook de opbrengst in euro’s berekenen. Hiervoor heb je ook de stroomprijs nodig. Gebruik hiervoor de volgende formule:

• Opbrengst (in kWh) x stroomprijs per kWh = opbrengst per jaar in euro's

Let op: deze formule werkt alleen met de huidige salderingsregeling. Vanaf 2025 wordt het salderen verder afgebouwd en krijg je niet meer voor alle teruggeleverde energie de stroomprijs. Deze formule kun je dus beter niet gebruiken om de terugverdientijd van zonnepanelen te berekenen.

Gemiddelde opbrengst zonnepanelen in euro's

* Gemiddelde jaarlijkse opbrengst van zonnepanelen in euro's bij een stroomprijs van €0,42 (april 2023).

Opbrengst zonnepanelen per maand

Gedurende een jaar verschilt de zonnepanelen opbrengst aanzienlijk. In de winter zijn er minder zonuren en heeft de zon minder kracht. Hoe wordt de jaarlijkse opbrengst verdeeld over de verschillende maanden?

Zonnepanelen brengen het hele jaar door wat op, al is de opbrengst in de winter minder dan in de zomermaanden. Ontdek ook of zonnepanelen rendabel zijn in de winter en herfst.

Terugverdientijd zonnepanelen

Een belangrijke vraag als je overweegt zonnepanelen te plaatsen: hoe snel kun je ze terugverdienen? Dat is nog niet zo eenvoudig te berekenen. Zeker niet nu de salderingsregeling vanaf 2025 wordt afgebouwd.

Afbouw saldering

Stroom die je zelf opwekt en niet direct gebruikt, lever je terug aan het energienetwerk. Hiervoor krijg je hetzelfde bedrag als wat je voor je stroom betaalt. Dat noemen we salderen.

De salderingsregeling wordt vanaf 2025 afgebouwd en in 2031 gestopt. Daarna krijg je nog steeds een terugleververgoeding.

Je mag vanaf 2025 steeds iets minder salderen. In 2025 is dat 64% van je totale gebruik en dat wordt afgebouwd naar 0% van je totale gebruik in 2031.

Opgewekte stroom die je niet kunt salderen levert minder op. Je krijgt daarvoor namelijk een terugleververgoeding, die altijd lager is dan de verkoopprijs van je energieleverancier.

Terugverdientijd zonnepanelen berekenen

Om tot een zo goed mogelijke benadering van de terugverdientijd van zonnepanelen te komen, kun je het beste uitgaan van de berekening van Milieu Centraal. In deze berekening wordt rekening gehouden met de volgende uitgangspunten:

• De afbouw van de saldering vanaf 2025
• De vervanging van de omvormer na 12 jaar
• 2 procent inflatie per jaar

Is het nog rendabel om zonnepanelen te plaatsen?

Ondanks de afbouw van de saldering blijft het rendabel om in zonnepanelen te investeren. De terugverdientijd wordt iets langer, maar over een looptijd van 25 jaar bespaar je gemiddeld € 26.000. Zeker de moeite waard, dus. Bovendien draag je met zonnepanelen bij aan een duurzame toekomst.

Opbrengst zonnepanelen en toekomstige ontwikkelingen

De energiemarkt is steeds in beweging. Energieprijzen stijgen en dalen onder invloed van economische en politieke omstandigheden. Ook werken we in Nederland aan een energietransitie.

Daardoor gaan de ontwikkelingen op de energiemarkt snel. Dat kan invloed hebben op de opbrengsten en het rendement van je zonnepanelen.

Opbrengst zonnepanelen in combinatie met een thuisbatterij

De energie die je met zonnepanelen opwekt, moet je direct in je eigen stroomnetwerk gebruiken of terugleveren aan het energienetwerk, tenzij je een thuisbatterij hebt. Met een thuisbatterij kun je de opgewekte energie opslaan en later gebruiken. De kosten van een reguliere thuisbatterij variëren tussen de €4.000 en €5.000, waarbij nog €500 tot €1.000 moet worden bijgeteld voor de installatie.

Op dit moment zijn de kosten van een thuisbatterij nog te hoog in vergelijking met de besparingen die het oplevert. Daarom is het nog niet rendabel om een thuisbatterij aan te schaffen en te installeren.

• Een thuisbatterij is nog erg duur: dit levert je vooralsnog geen besparing op

Zodra de salderingsregeling is afgebouwd en de prijs van thuisbatterijen is gedaald, is dit wel een erg interessante optie om meer rendement uit je zonnepanelen te halen.

Opbrengst zonnepanelen in combinatie met een warmtepomp

Een warmtepomp en zonnepanelen zijn een zeer duurzame combinatie. Hiermee bespaar je namelijk ook nog eens op je gasverbruik. Let er wel op dat je voor het van energie voorzien van je warmtepomp al snel 5 tot 9 zonnepanelen nodig hebt. Wil je ook nog voldoende energie overhouden voor de rest van je huishouden, dan heb je dus meer zonnepanelen nodig.

Een warmtepomp in combinatie met zonnepanelen levert je dus meer rendement op je zonnepanelen op. Je gebruikt namelijk meer stroom direct in je eigen netwerk, en dat is de meest rendabele manier van het gebruiken van zelf opgewekte stroom.

Een warmtepomp vraagt wel een extra investering. Er zijn verschillende varianten van warmtepompen, elk met hun eigen kostenplaatje. De goedkoopste variant, een lucht-lucht warmtepomp, kost gemiddeld € 5.000. Voor andere typen warmtepompen betaal je echter wel tot zo'n € 25.000.

Opbrengst zonnepanelen in combinatie met een dynamisch energiecontract

Een dynamisch energiecontract is een energiecontract waarbij de energieprijzen variabel zijn en elk uur veranderen op basis van de vraag en aanbod op de energiemarkt. Je koopt stroom in wanneer je het nodig hebt, tegen het tarief op dat moment.

De stroom die je zelf opwekt, verkoop je ook tegen de marktprijs van dat moment. Dat maakt het dus niet interessant om zonnepanelen te combineren met een dynamisch contract.

Het kan zelfs nadelig uitpakken. Dat zit zo: met jouw zonnepanelen wordt voornamelijk groene stroom opgewekt tijdens de uren waarin er meer aanbod is dan vraag naar energie, waardoor de uurprijs op dat moment laag is of zelfs negatief. Hierdoor krijg jij voor de opgewekte stroom een lager energietarief en betaal je 's avonds voor de stroom die je verbruikt een hoger uurtarief.

Het is niet mogelijk om de goedkope, teruggeleverde stroom van overdag af te trekken van de duurdere stroom die 's avonds wordt verbruikt, waardoor er een prijsverschil ontstaat tussen de stroom die je teruglevert aan het net en de stroom die je verbruikt. Hierdoor kan de salderingsregeling voor jou minder voordelig uitpakken bij een dynamisch energiecontract.

Onze tips om het rendement op je zonnepanelen te maximaliseren

Wil je het maximale rendement uit je zonnepanelen halen? Dit zijn onze tips om zoveel mogelijk opbrengsten uit je zonnepanelen te halen:

• Zorg voor een installatie die in jouw situatie het meeste oplevert, rekening houdend met ligging en omgeving
• Schakel een vakman in voor een optimale plaatsing van de zonnepanelen
• Laat een installateur een zo goed mogelijke berekening maken van het rendement in jouw situatie
• Kies de juiste omvormer bij je zonnepanelen pakket
• Verhoog het rendement met een extra investering in warmtepomp
• Houd de zonnepanelen schoon

En zorg dat je de beste deal kiest door zorgvuldig verschillende leveranciers met elkaar te vergelijken!

De beste vergelijking maak je met Slimster

Tienduizenden mensen gingen je al voor en vroegen een offerte voor zonnepanelen via ons aan. Bij Slimster maak je de keuze uit honderden aangesloten erkende installateurs. Deze installateurs kunnen je ook helpen met een nauwkeurige berekening van de opbrengsten van zonnepanelen in jouw situatie.

Onze nominatie voor Website van het Jaar in 2020, 2021 en 2022 bevestigt dat we goed op weg zijn ons doel te bereiken: jou zo goed mogelijk helpen bij het vinden van de beste deal. Heb je nog meer vragen?

Onze experts weten alles over zonnepanelen.

Vind een vakman voor de beste deal

Bij ons vraag je gratis, eenvoudig en vrijblijvend zonnepanelen offertes aan voor het laten installeren van zonnepanelen. Jij kiest uit installateurs die werken in jouw regio op basis van prijs, kwaliteit en service. Bepaal vervolgens zelf welke vakman jouw nieuwe zonnepanelen gaat plaatsen.